Dode-billen-syndroom

Niet dat ik er tot vandaag ooit van gehoord heb, echter ik voel het regelmatig in de billen van mijn cliënten. Stramme bilspieren. Ik vraag altijd vooraf of er bijzonderheden of specifieke klachten zijn of iets dat ik moet weten. Steeds vaker hoor ik dat men klachten heeft van nek, schouder, lage rug, kuiten en enkels.

Twee opties

Als masseur heb je in mijn optiek twee opties. Ik zou enkel het gebied kunnen masseren waarvan de cliënt zegt last te hebben, ik behandel dan een klacht. De uitwerking ervan kan al verlichtend zijn maar mijn gevoel zegt dat de client hier niet mee geholpen is. Ik masseer anders dan anders en voel meer, voel verder, voel dieper. Voor mij is het een uitdaging om te onderzoeken waar de oorzaak ligt van de klacht, en de bil is vaak een pijnlijke ontdekking.

Verbinding

Alles in het lichaam is met elkaar verbonden via een soort bindweefsel genaamd Interstitium. In de Chinese geneeskunde spreekt men liever over San Jiao. Het Interstitium is een soort stootdemper die zich samentrekt en uitzet om te voorkomen dat de organen beschadigd raken. Het weefsel lijkt ook in verband te staan met de lymfeknopen, en dat betekent dat belangrijke celstoffen via dit bindweefsel worden verspreid.

Zittend leven

Mijn cliënten zijn in het algemeen werkende vrouwen tussen de 30 en de 58. Ze stappen ’s ochtend in de auto naar hun werk waar ze de dag grotendeels zittend achter een pc doorbrengen. Vervolgens in de auto naar huis. Thuis wordt evenzo een groot deel zittend doorgebracht of ze gaan joggen/ hardlopen. Sinds 1980 zijn we maar liefst acht procent meer gaan zitten, met een bovengemiddeld aantal uur per dag.

Gluteale amnesie of dode-billen-syndroom

Dat het niet goed is om veel en langdurig te zitten, is algemeen bekend. Maar wist je ook dat het zelfs kan leiden tot het ‘dode-billen-syndroom’. Het wat? Ja echt. Een andere naam is Gluteale amnesie.

Luie bilspieren

Wanneer je gedurende lange perioden zit, zijn je gluteale spieren, bestaande uit het gluteus maximum (de grootste bilspier), gluteus medius en gluteus minimus, inactief. Als je lange perioden zittend doorbrengt zonder op te staan of te rekken, worden je heupflexoren strakker, waardoor je bilspieren worden geïnactiveerd. Na verloop van tijd ‘vergeten’ de bilspieren dat ze actief moeten worden ze lui. Dit wordt ook wel gluteale amnesie genoemd.

Een andere oorzaak van gluteale amnesie is een slechte houding en houdingsonevenwichtigheden. Sommige mensen hebben een bekken dat naar voren kantelt, een anterieure bekkenkanteling genoemd. Het vooraf kantelen van het bekken strekt de gluteale spieren uit zodat ze niet zo gemakkelijk kunnen worden geactiveerd. Een combinatie van een voorwaartse bekkenkanteling en te veel zitten gedurende de dag leidt tot luie bilspieren die het risico op letsel vergroten, waaronder rugpijn en bekkeninstabiliteit.

Een ander teken van gluteale amnesie is te strakke hamstrings. Als je bilspieren lui zijn, moeten je hamstrings harder werken om hun slapte goed te maken. Als gevolg hiervan kan je frequente hamstringklachten ervaren. Knie- of heupongemak kan ook te maken hebben met zwakke of luie bilspieren. Waarom zou gluteale amnesie tot kniepijn leiden?
Wanneer je bilspieren zwak zijn, roteert je femur intern, waardoor het kraakbeen in je knieën wordt belast. Zoals je kunt zien, leggen zwakke bilspieren stress op een verscheidenheid aan spieren en gewrichten en creëren ze een onevenwichtigheid die je het risico op blessures geeft. Het heeft ook een negatieve invloed op je houding. Dit kan op zijn beurt leiden tot verdere onbalans en letsel. Het is een vicieuze cirkel

Nadelige effecten

In vergelijking tot inwoners van andere Europese landen, zitten wij Nederlanders graag. Uit onderzoek van het RIVM blijkt dat Nederlanders maar liefst 9,6 uur per dag zittend doorbrengen. Langdurig zitten heeft risico’s voor de gezondheid. Er zijn aanwijzingen dat veel zitten kan leiden tot bijvoorbeeld overgewicht, diabetes type 2 en vervroegde sterfte. Ook als mensen wel voldoende sporten of bewegen.

Vervroegde sterfte

Onderzoekers van VUmc, UMC Utrecht en TNO in Leiden zijn eenduidig: “Wie acht tot elf uur per dag zit heeft 14 procent kans om vroegtijdig te overlijden. En wie langer dan elf uur per etmaal zit, verhoogt dat risico naar 40%”, zegt bewegingswetenschapper en epidemioloog dr. Hidde van der Ploeg van het Amsterdam UMC/locatie VUmc.

Veel zitten in combinatie met stress leidt tot vroegtijdig sterven. Tot aan het vervroegde moment van sterven wordt de levenskwaliteit van veel ’zittende’ personen ernstig ondermijnd door onder meer hart- en vaatziekten, overgewicht/obesitas, diabetes-2, hoge bloeddruk, vormen van kanker (met name borst– en darmkanker). Ook zou er een versnelde ontwikkeling van dementie zijn.

Per jaar sterven er in Nederland enkele duizenden mensen aan de directe gevolgen van het te veel zitten tijdens het werk en in de vrije tijd. Dat stellen bewegingswetenschappers van het VU medisch centrum in Amsterdam.

Hardlopers en joggers

Actieve sporters kunnen ook een risico lopen als ze niet de hele spiergroep voldoende aandacht geven. Lopers bijvoorbeeld kunnen gluteale amnesie ontwikkelen omdat de harde ondergrond vaak dominant is. Dit zou uiteindelijk zelfs de houding van een hardloper kunnen aantasten en leiden tot veranderingen in het looppatroon.

 

De rol van je gluteus medius is om het been te roteren, maar daarnaast is het de belangrijkste functie om je bekken tijdens het lopen te ondersteunen en te stabiliseren. Als het niet juist roteert zou het kunnen leiden tot overspannen ondersteunende spieren wat resulteert in lage rug-, knie- en gewrichtspijn.

Test van Trendelenburg

Om zeker te weten of je last heeft van het ‘dode-billen-syndroom’ is er een eenvoudige test. De zogeheten Test van Trendelenburg, vernoemd naar Friedrich Trendelenburg, wijst snel uit of de spieren in je heupen, de heup abductoren, sterk genoeg zijn. Voor deze test mag je staand je linkerbeen optillen waardoor je alleen op je rechterbeen staat. Herhaal de test ook voor je rechterbeen. Doe je de test goed dan gaat de bil van het opgetilde been mee omhoog. Zakt de bil omlaag, dan zijn de heupspieren aan de kant van het standbeen niet sterk genoeg en kan je last hebben van het ‘dode-billen-syndroom’.

Voorkomen is uiteraard beter dan genezen. Probeer daarom elk half uur even op te staan en knijp je billen tijdens het zitten regelmatig even samen om je billen wakker te houden.

Dode-billen-syndroom of Piriformis-syndroom?

Daar waar bij het dode-billen syndroom het vooral gaat om de bil spieren gaat het bij het Piridormis-syndroom om de (je raadt het al…) piriformis-spier. De muscle piriformis is een kleine spier die onder de grootste spier in het onderlichaam, de gluteus-maximus, ligt. De m. piriformis verbindt de laatste wervels, of bot in je wervelkolom, met de bovenkant van je been. Vanuit deze positie helpt het je heup naar buiten te draaien en je lichaam te stabiliseren wanneer je gaat staan ​​en lopen. De Piriformis-spier ligt over de heupzenuw (nervus ischiadicus), één van de grootste zenuwen in het lichaam. De ischiaszenuw strekt zich uit vanaf de punt van het ruggenmerg langs de achterkant van de dij. Druk of letsel aan de ischiaszenuw is een veelvoorkomende oorzaak van pijn in de rug en de billen.

 

 

Het is mogelijk dat de Piriformis-spier ook op de heupzenuw drukt. Dat is wat experts geloven dat er gebeurt met Piriformis-syndroom. Vanwege de nabijheid van de spier tot de heupzenuw, kan de spier onder bepaalde omstandigheden op de zenuw drukken en pijn in de billen en het been veroorzaken.

Waarom zou de Piriformis-spier druk uitoefenen op de heupzenuw?

De billen beschadigen of de Piriformis-spier belasten, kan de oorzaak zijn van de klachten. Wanneer de Piriformis-spier wordt belast, kan littekenweefsel zich rond de spier opbouwen en de heupzenuw treffen. Lopers zijn er gevoelig voor omdat de repetitieve bewegingen van het rennen de Piriformis-spier kan irriteren of belasten.

Andere risicofactoren voor het Piriformis-syndroom zijn een voorgeschiedenis van een letsel aan de onderrug, heup of billen. Ook zijn operatie, scoliose en een significant verschil in beenlengte tussen de twee zijden van het lichaam risicofactoren. Langdurig zitten maakt je ook gevoeliger. Kantoormedewerkers en hardlopers lopen dus beide een groter risico om het Piriformis-syndroom te ontwikkelen. Het dragen van hoge hakken heeft eveneens een nadelige invloed en kan de Piriformis-spieren irriteren.

Massage is doeltreffend

SPORTMASSAGE:

Bij een sportmassage wordt stevig gemasseerd, waarbij onderliggend weefsel wordt losgemaakt en knopen uit je spieren worden gehaald. Tijdens een sportmassage gaan de haarvaatjes in de huid en spieren verder open, waardoor er een duidelijke toename van de doorbloeding optreedt.

Doordat de spieren beter doorbloed worden, zullen de gevormde afvalstoffen (o.a. vocht en lactaat) beter worden afgevoerd en wordt spierpijn (zoveel mogelijk) voorkomen. De afvoer van afvalstoffen wordt ook verbeterd door de uitwendige druk van de massage. Maar om zover te komen wordt er stevig in de spieren gemasseerd, wat soms niet prettig aanvoelt. Bedenk dan dat je even door een zure appel heen moet bijten, voordat je je beter gaat voelen. Je lichaam geeft met deze pijn namelijk aan dat er iets niet goed zit. Overigens houd ik altijd in de gaten of de massage niet te intens wordt. Voordat de massage begint, bespreek ik met je waar je op dat moment behoefte aan hebt. Jij geeft aan wat je met de massage wilt bereiken en waar de focus van de massage moet komen te liggen. Bijvoorbeeld op je benen, schouders, nek of rug.

DEEP TISSUE MASSAGE:

Een deep-tissue massage is een krachtige massage die een diepe uitwerking heeft op het lichaam. Een deep-tissue massage richt zich niet per se op de spieren, maar vooral op het bindweefsel rondom je spieren. Bindweefsel vormt zich continu – zit je bijvoorbeeld lange tijd in een verkeerde houding, dan zorgt het bindweefsel dat zich tussen je spieren vormt ervoor dat je nog ‘vaster’ in die verkeerde houding zit. Het loont daarom dit bindweefsel met een deep-tissue massage los te masseren, zodat er weer ruimte ontstaat en je spieren soepeler voelen.

Zeker mensen die een hele dag achter een computer zitten, zijn gebaat bij een deep-tissue massage. Een deep-tissue massage is verder nog heel goed voor je huid: het helpt tegen huidveroudering of een rokershuid, werkt goed tegen rode vlekken en je huid wordt minder slap.

Tijdens de massage is de aandacht gericht op het losmaken van het bindweefsel, triggerpoints en de (dieper gelegen) spieren. Na de massage voel je direct meer ruimte en ervaar je een diepere ontspanning! Tijdens een deep-tissue massage worden nek, schouders, rug, bekken, billen en benen gemasseerd. Hierbij maak ik, langzame, krachtige en diepe bewegingen afgewisseld met vingers, duimen, vuisten, onderarm, ellenboog of zet ik cupping, en/of bamboestokken in. Er wordt veel en diep gewerkt op de spieren waardoor de energiestroom geoptimaliseerd wordt en spanning en stress verminderen. Door de combinatie van diverse diepgaande technieken kan ik dieper werken dan bij een sportmassage. Op deze manier kunnen spieren en bindweefsel op diep niveau behandeld worden. Overigens houd ik altijd in de gaten of de massage niet te intens wordt.

Bron| Gezondheidsnet, RIVM, VUmc, UMC, TNO, SirGreen