Verrassingen geven je het gevoel dat je LEEFT !

Iemand die achterstevoren Savage Love van Jason Derulo zingt, en daarmee de dagelijkse routine doorbreekt, zorgt er niet alleen voor dat je de persoon beter onthoudt, maar heeft als neveneffect dat het je aandacht trekt en je vrolijk maakt.
Vaak zetten we de dingen in ons lever liever op de automatische piloot, omdat minder aandacht nodig heeft. Maar de verrassingen van het leven zorgen ervoor dat je het gevoel hebt voluit te leven. Niet elke verrassing is even leuk uiteraard, maar je hebt wel het gevoel dát je leeft.

De invloed van verrassingen

Hoewel het efficiënt is om elke dag in je favoriete lokale supermarkt het eten te kopen, waarvan je precies weet in welk schap de koffie en kant-en-klaar salade ligt, en om elke dag dezelfde route naar je werk te nemen of om met dezelfde collega’s projecten aan te gaan, leveren ze niet zo veel plezier op als wanneer je onverwachts een je weg moet vinden in een supermarkt met exotische producten.

 

 

Verrassingen dwingen tot introspectie…

We voelen ons het prettigst wanneer de wereld om ons heen voorspelbaar is, noem het in zekere mate een vorm van gecontroleerd leven, maar we voelen het meest dat we leven wanneer belevingen minder voorspelbaar zijn.

Verrassingen dwingen je tot introspectie. Ze dagen je uit met een nieuwe blik en meer aandacht naar je omgeving te kijken en soms nieuwe wegen in te slaan. Maar bovenal geeft onvoorspelbaarheid je het gevoel dat je voluit leeft. Dus waarom zou je niet voor wat meer verrassing in je leven zorgen?

…en geven je energie.

Onderzoek naar de rol van verrassing

Hoe sterk het effect van je laten verrassen kan zijn, heb ik ervaren tijdens colleges op de universiteit. Sommige colleges waren dof en de tijd verstreek er langzaam terwijl andere colleges volle zalen trokken. Het verschil, en dat begreep ik pas later, was dat de volle zalen gevuld waren bij de docenten die de studenten bleven prikkelen, verrassen met grappige voorbeelden of onverwachte wendingen in hun verhaal. De verrassende manier van lesgeven zette ons als studenten namelijk op scherp en de resultaten waren 20% beter dan die van docenten die bij het oude bleven.

De positieve effecten van verrassingen

Ook je relatie verbetert als partners elkaar regelmatig verrassen. Je hersenen neigen namelijk als vanzelf naar de meest efficiënte manier van informatie verwerken. Voorspelbaar gedrag van je geliefde verdwijnt daarmee naar het schemergebied van je aandacht.

“Een verrassing is iets dat afwijkt van wat je hersenen hadden verwacht.
  Dat kan plezierig zijn, neutraal of negatief ”

Verrassing in relaties

Ik heb in het verleden met enkele koppels een oefening gedaan in een ruimte met zachte matten op de grond. Ik verdeelde de koppels in twee groepen.
In de ene groep bond ik de koppels aan elkaar vast en vroeg ik hen op handen en voeten de ruimte rond te kruipen binnen 3 minuten, waarbij ze ook nog samen een kussen mee moesten nemen dat ze niet met hun handen of tanden mochten vasthouden(!).
De andere groep heb ik gevraagd om tegenover elkaar op de grond te gaan zitten en een bal over en weer te rollen.

 

Na afloop bleken de kruipende stellen hun relatie een hoger cijfer te geven dan de ballenrollers. Het verrassingselement had het plezier van het samenzijn vergroot en er was meer aandacht voor elkaar.

Onze reactie op een verrassing

Reclamemakers en marketeers zijn meesters in het werken met verrassingseffecten. Ze trekken de aandacht door nieuwe verpakkingen, groter, kleiner of door heel groot ‘vernieuwd recept’ op een pot pindakaas te zetten. Deze manier van verrassen kan je ook in de werkomgeving toe passen. Alles wat afwijkt van wat je verwacht wordt sneller waargenomen en beter onthouden (!).

In je werk kun je daar gebruik van maken door een vergadering of toespraak niet te beginnen met de woorden: ‘welkom, dames en heren, vandaag ga ik…’, maar door je publiek te verrassen, zoals een gedicht of verhaal voorlezen , vragen te stellen of kleding te dragen die je toehoorders niet van je hadden verwacht.

Een verrassing is iets dat afwijkt van wat je hersenen hadden verwacht. Dat kan plezierig zijn (hoera, een vakantie naar Hawaii !), neutraal (oeps, een theezakje laten vallen) of negatief (o, nee, sleutels kwijt!).

De reactie van ons brein

Ongeacht of de verrassing positief, neutraal of negatief is, reageert ons brein daar op dezelfde manier op. Als je kijkt naar de gezichtsuitdrukking van een verrast iemand is, zijn er maar weinig mensen die de hand voor de mond houden. De eerste reactie is vaak een totaal verslapt gezicht, met een opengevallen mond. Het duh-gezicht. Het is een kort moment waarop alle aandacht uitgaat naar het opzienbarende, ten koste van andere cognitieve taken.
Hierna begint het brein razendsnel te analyseren. Dit zoeken naar betekenis gebeurt zo snel, dat we ons vaak niet eens bewust zijn van de eerste duh-fase. Pas daarna komen de vragen. Hoe kan dit? Wie wist hiervan? Wat doe jij hier? De analyse als reactie op een onverwachte gebeurtenis.

“Jezelf verrassen en laten verrassen zet de luiken naar de wereld open”

Het brein is flexibel

Hoe groter de verrassing, hoe meer tijd we nodig hebben om antwoorden te vinden. Een theezakje laten vallen is geen grote verrassing, al wijkt het af van alle andere keren dat je thee zette.
Het antwoord op de vraag waarom het gebeurde is snel gevonden. Dat geldt niet voor het antwoord op de vraag hoe het komt dat je onvruchtbaar bent, je baan verloor of je relatie ineens over is. Mensen putten zich uit in het zoeken van antwoorden op grote onverwachte gebeurtenissen.
De intensiteit en de mate van verrast zijn hangt af van de schema’s in ons hoofd. Simpel gezegd is het de bril waarmee je naar de wereld en naar jezelf kijkt. Kinderen zijn zeer flexibel zijn in hun schema’s. Het leven van een kind zit vol verrassingen. Alles is nieuw, alles is bijzonder en het kinderbrein is zo flexibel dat ze openstaan voor alle indrukken. Voor een kind is alles nieuw en verrassend.

Verrassingen zetten de luiken naar de wereld open

Pas bij het ouder worden, worden de schema’s in ons hoofd minder veranderlijk. We hebben geleerd wat we kunnen verwachten van de wereld en daarmee zijn we ook beter geworden in het voorspellen van die wereld. Maar voorspelbaarheid is saai. Jezelf verrassen en laten verrassen zet de luiken naar de wereld open.

 

Het scherpt de zintuigen en maakt je aandachtiger voor de wereld. Waarom zouden we dan niet allemaal een leven vol verrassingen leiden?

De mate waarin mensen openstaan voor verrassingen varieert. Het is zelfs één van de 5 belangrijkste karaktereigenschappen, naast extravert of introvert zijn of hoe neurotisch of vriendelijk je bent. Eigenschappen die maar met moeite zijn te veranderen.

En los van je persoonlijkheid, zijn er ook periodes in je leven wanneer je meer openstaat voor verandering dan in andere periodes. Als je toekomst onzeker voelt en je huidige leven instabiel, omdat je net verhuisd bent, van baan bent gewisseld of gescheiden, heb je al je aandacht nodig om het dagelijks leven voorspelbaar te houden.

Hoe steviger de bodem waarop je staat in het leven, hoe beter je kunt omgaan met verrassingen. Hoe wil jij verrast worden?

@andersdanandersmassage