Water, het goedkoopste medicijn

Je kunt het je bijna niet voorstellen, maar ooit dronk de mens alleen maar water. Pas toen we in dorpen en steden gingen wonen veranderde dit patroon en ontdekten we allerlei andere drankjes. Toch is en blijft water de beste dorstlesser.

Iemand die daar alles over weet is de Iraanse arts Batmanghelidj. Hij deed 20 jaar onderzoek naar de heilzame kracht van water en kwam tot een aantal wonderbaarlijke ontdekkingen…

7 redenen om meer water te drinken

De kreet “Drink meer water” stamt uit 1989 en is afkomstig van dokter Batmanghelidj. Deze Iraanse arts deed 20 (!) jaar klinisch onderzoek naar de impact van water drinken op onze gezondheid.
Onderstaand lijstje is voor mij een trigger om mijn waterkan dicht in de buurt te houden.

• Water voorkomt schade aan je DNA
• Water voegt extra energie toe aan voedsel, het verhoogt de doelmatigheid van de bloedcellen
• Water zorgt voor regulering van de lichaamstemperatuur en herstelt je normale slaap /waakpatroon
• Water vermindert aandrang bij verslavingen zoals roken en alcohol drinken
• Water helpt je om stress en depressie te verminderen
• Het drinken van water houdt je honger-, en dorstgevoel gescheiden
• Watertekort vermindert het libido en versterkt ochtendmisselijkheid bij zwangere vrouwen

Meer water drinken

Wil jij ook meer water gaan drinken? Overdrijf het niet en probeer wat meer water te drinken dan je gewend bent. Wat mij helpt is het drinken lauw water (Chinese gewoonte) Lauw water – en dan het liefst water dat eerst heeft gekookt –  is sowieso een beter idee dan (ijs)koud water. Koud water kan je stofwisseling namelijk vertragen. Het is maar dat je het weet😉.

Dorst signaal

Een simpele manier om te checken of je voldoende hebt gedronken, is kijken naar de kleur van je urine. Die moet heel lichtgeel zijn. Dat je geen dorst hebt, betekent overigens niet dat je voldoende hebt gedronken.
Als je lichaam een dorst signaal afgeeft is dat een acuut signaal. Negeer je dat signaal – al is het maar een paar minuten – dan schakelt het lichaam over op het onttrekken van water uit weefsels. Terwijl je dat nou juist goed gehydrateerd wilt houden.

Een andere manier om te kijken of je wel voldoende gehydrateerd bent, is om de elasticiteit van je huid te testen. Trek aan je huid met je duim en wijsvinger. Als je goed gehydrateerd bent springt je huid meteen terug als je het loslaat. Als het een halve seconde of langer duurt voordat je huid weer in zijn normale vorm terugtrekt kan je uitgedroogd zijn.

Te veel is ook niet goed

Met alles waar ‘te’ voor staat werk je je lichaam uiteindelijk tegen. Met water is dat net zo. Er is een formule waarmee je precies kunt bepalen hoeveel water je op een dag zou moeten drinken:
Reken 40 ml water per dag per kilo lichaamsgewicht.
Weeg je bijvoorbeeld 60 kilo, dan kom je uit op 0,4 x 60 = 2,4 liter per dag.
Met tropische temperaturen mag je heus wat meer drinken maar overdrijf het niet.

Hoe veel water is dodelijk?

Een studie in de New England Journal of Medicine uit 2006 toonde aan dat zowat een op de zes deelnemers aan een marathon na de wedstrijd lijdt aan hyponatremie, sterk verdund bloed door een overdosis water.

Hyponatremie betekent letterlijk ‘onvoldoende zout in het bloed’. Het fenomeen treedt op wanneer de concentratie natrium in het bloed daalt onder de 135 millimol per liter, of ongeveer 3 gram per liter. De normale concentratie ligt ergens tussen 135 en 145 millimol per liter. Extreme hyponatremie kan leiden tot watervergiftiging, wat zich uit in misselijkheid en hoofdpijn.

In ons lichaam controleren de nieren hoeveel water, zouten en andere stoffen het lichaam verlaten. Als iemand in korte tijd te veel water drinkt, kunnen de nieren dat water niet snel genoeg afvoeren, waardoor het bloed verwatert. Het overtollige water in het bloed wordt vervolgens aangetrokken door zout en andere stoffen buiten de bloedbaan en doet de lichaamscellen zwellen als waterballonnen.

De meeste cellen in flexibel weefsel zoals vet en spieren hebben de ruimte om uit te rekken. Dat is niet zo voor hersencellen, die in de schedel dicht tegen elkaar opgesloten zitten en de beperkte ruimte moeten delen met bloed en hersenvocht. In de schedel is daardoor bijna geen ruimte voor cellen om te zwellen. Doen ze dat toch, dan uit zich dat in bewustzijnsverlies, coma, beroerte en uiteindelijk zelfs de dood.

De meeste gevallen van een overdosis water zijn niet uitsluitend het gevolg van – wat je zou verwachten – te veel water drinken. Meestal gaat het om een combinatie van veel drinken en een verhoogde afscheiding van vasopressine. Dat zogenoemde antidiuretische hormoon wordt vooral in periodes van fysieke stress – tijdens het lopen van een marathon, bijvoorbeeld – geproduceerd door de hypothalamus om de nieren ertoe aan te zetten water in het lichaam te houden. Soms zorgt het hormoon er echter voor dat het lichaam water bijhoudt, zelfs als iemand meer dan voldoende water drinkt.

Een gezonde nier kan 800 tot 1.000 milliliter water per uur verwerken, wat betekent dat iemand 800 tot 1.000 milliliter water per uur kan drinken zonder dat zijn of haar lichaam in wateroverschot raakt. Als diezelfde persoon een marathon loopt, veroorzaakt de fysieke stress de vrijgave van vasopressine. Daardoor daalt de afvoercapaciteit van de lever tot amper 100 milliliter per uur. Onder die omstandigheden veroorzaakt het drinken van 800 tot 1.000 milliliter water per uur een opstapeling van water in het lichaam, zelfs als er via zweet veel water verloren gaat.